Kul, A. & Türk, F. (2020). Kabul ve Adanmışlık Terapisi (ACT) Üzerine Bir Derleme Çalışması . OPUS International Journal of Society Researches, Cilt 16 - 29 Ekim Özel Sayısı, 3773-3805. DOI: 10.26466/opus.741907

Kabul ve Adanmışlık Terapisi (Acceptance and Commitment Therapy-ACT) davranışçı terapilerin üçüncü dalga yaklaşımları arasında yer alan, felsefi temelleri İşlevsel Bağlamsalcılık kuramına, kuramsal temeli ise dil-biliş ilişkisi üzerine temellendirilen İlişkisel Çerçeve kuramına dayanan, radikal davranışçı ve süreç temelli bir psikoterapi modelidir. ACT, bireylerin kontrolü dışında gerçekleşen ve onları olumsuz etkileyen olay ya da durumları olduğu gibi kabul etmeleri ve yaşamlarını daha anlamlı ve zengin kılacak davranışları sürdürmelerine yardımcı olmayı hedeflemektedir. Bu derleme çalışmasının amacı ACT’ı genel hatlarıyla ele almak ve tanıtmaktır. Bu bağlamda, öncelikle Davranışçı Terapilerin üç kuşağı incelenecek ve Kabul ve Adanmışlık Terapisinin ortaya çıkış süreci ele alınacaktır. Ardından ACT’ın kurucusu olan Steven C. Hayes’in hayatına yer verilecek, bu kısımdan sonra ACT’ın felsefi temelini oluşturan İşlevsel Bağlamsalcılık ve kuramsal zeminini oluşturan İlişkisel Çerçeve Kuramı üzerinde durulacaktır. Ardından kuramın insan doğasına bakışı, temel kavramları ve terapi süreci incelenecek sonrasında ise ACT’ın etkililiğine dair yapılan çalışmaların sonuçları incelenecek ve son olarak ACT’a yapılan eleştirilere yer verilerek çalışma sonlandırılacaktır.

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is a radical behavioral and process-based psychotherapy model, which is among the third wave approaches of behavioral therapies, whose philosophical founda-tions are based on the Functional Contextualism theory, and its theoretical basis on the Relational Frame Theory based on the language-cognition relationship. ACT aims to help individuals accept the events or situations that occur out of their control and affect them negatively, and to maintain behav-iors that will make their lives more meaningful. The purpose of this review is to discuss and present ACT in general terms. In this context, first, three generations of Behavioral Therapies will be examined and the emergence process of Acceptance and Commitment Therapy will be discussed. Then, the life of Steven C. Hayes, the founder of ACT, will be included, and this section will focus on the Functional Contextualism and the Relational Frame Theory that forms the theoretical basis of ACT. Then, the approach of the theory to human nature, its basic concepts and the process of therapy will be examined. Afterwards, the results of the studies on the effectiveness of ACT will be examined and finally the study will be terminated by including the criticisms made on ACT.