تدوین پروتکل درمانی پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی معنوی موالنا

Shahreza V, Danesh E, Moradi A, Abolmaali K, Akhlaqi Fard M. (2022). تدوین پروتکل درمانی پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی معنوی موالنا [Developing a Treatment Protocol of Acceptance and Commitment Using the Metaphors of Rumi's Spiritual Masnavi]. Middle Eastern Journal of Disability Studies, 12, 34-34. http://jdisabilstud.org/article-1-2235-en.html
A total of eight related anecdotes with corresponding metaphors were found in spiritual Masnavi that matched all six ACT categories. These anectodes are 1) the story of the host afraid of having a guest in her home for a long time because of rain, 2) the story of the bear and the idiot who trusted him, 3) the story of a wolf and a fox go hunting in the companionship of a lion, 4) the story of the horse drinking water while being distracted by the people around, 5) the story of the deaf person who decides to visit his sick neighbor, 6) the story of four people who want grapes in a different language and get in trouble, 7) the story of the jackal falls into a bend of color and starts claiming to be a peacock, and finally 8) the story of the merchant and parrot.
چک ی ده
زمینه و هدف: اختالالت یادگیری محدود به ناتوانی در یادگیری ریاضی یا خواندن نمیشود؛ بلکه هر فعالیتی را که فرد بهصورت روزانه در آن درگیر است، شامل میشود. درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد ازجمله درمانهایی است که میتواند در این زمینه مؤثر باشد. هدف پژوهش حاضر، تدوین برنامٔه پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی معنوی موالنا بود.
روشبررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی انجام پذیرفت. در این پژوهش بررسی حکایتهای مثنوی معنوی با استفاده از روش تحلیل محتوا بهمنظور استخراج محتوای پنهان حکایتها و تطابق آنها با مقولههای درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد صورت گرفت. سپس در قالب برنامٔه هشتجلسهای ۷۵ دقیقهای )هر هفته دو جلسه( پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی تنظیم شد. برای بررسی روایی پروتکل در بخش دوم پژوهش، پروتکل طراحیشده بهطور آزمایشی روی یک خانم ۳۵ ساله، دارای تحصیالت لیسانس و خانهدار و دارای فرزند مبتال به مشکالت یادگیری تحصیلی )که دارای صفات بیش فعالی نیز بود و اختالل یادگیری آن ریشه در بیش فعالی وی داشت( اجرا شد.
یافتهها: درمجموع هشت حکایت مرتبط یافت شد که تناظر هر شش مقولٔه درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد در آنها پیدا بود؛ همچنین روایی پروتکل در اجرای آزمایشی روی یک آزمودنی با استفاده از مشاهدات بالینی و سؤاالت بازپاسخ به تأیید رسید.
نتیجهگیری: براساس نتایج پژوهش، در مثنوی معنوی استعارههای متناظر با درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد بهمنظور بومیسازی این درمان با استفاده از حکایتهای مثنوی معنوی وجود دارد و پروتکل طراحیشده با استفاده از این استعارهها دارای روایی محتوایی مناسبی است.
کلیدواژهها: اختالالت یادگیری، بومیسازی، تحلیل محتوای کیفی، پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد، حکایتهای مثنوی معنوی.