Les Passagers du Bus (Français): A French animated Choose Your Own Adventure video series featuring The Passengers On The Bus metaphor. Viewers are able to make decisions that shape the story, with each video demonstrating the impact of their chosen strategy: https://www.youtube.com/watch?v=TYjIYp-46zc

Οι "επιβάτες στο λεωφορείο" είναι μία από τις μεταφορές στη ΘΑΔ που μας υπενθυμίζουν τη σπουδαιότητα της οδήγησης προς τις αξίες μας. Οι επιβάτες αποτελούν τις αρνητικές μας σκέψεις. Για παράδειγμα, αν ετοιμαζόμαστε να πάρουμε ένα ρίσκο, ίσως το μυαλό μας αρχίζει να παράγει σκέψεις όπως "Δεν είμαι αρκετά καλός", "Θα αποτύχω", "Ας μην πάρω το ρίσκο καλύτερα" κλπ. Αν όντως ακούσουμε τις σκέψεις αυτές, πιθανώς να αλλάξουμε γνώμη και κατεύθυνση. Το "κέρδος" σε αυτή την περίπτωση είναι η αίσθηση ότι βάλαμε τους επιβάτες (τις σκέψεις δηλαδή) στη θέση τους και δεν μας ταλαιπωρούν πια από τη θέση του οδηγού. Ωστόσο, οι επιβάτες παραμένουν μες στο λεωφορείο. Η επιλογή του να παραμείνουμε πιστοί στον αρχικό μας στόχο και να αφήσουμε τους επιβάτες να μας μιλάνε, μας βοηθά στην καλλιέργεια της αποδοχής. Δεν θέλουμε να τους κάνουμε να σωπάσουνε ούτε να τους βάλουμε σε συγκεκριμένες θέσεις. Θέλουμε να συνεχίσουμε να έχουμε το τιμόνι στα χέρια μας και να φτάσουμε στον προορισμό μας. Το αληθινό κέρδος εδώ δεν είναι μόνο ότι καταφέραμε να αποδεχτούμε τις σκέψεις, αλλά και ότι δείξαμε δέσμευση στις αξίες μας. Αυτό μας κάνει ψυχολογικά ευέλικτους. Και η ψυχολογική ευελιξία μας επιτρέπει μας οδηγήσουμε κάθε όχημα με κάθε είδος επιβατών.

전북대학교 (2015). 수용 전념 치료 (ACT)에서 관계 틀 관점으로 은유를 이해하고, 활용하고, 창조하기. 한국심리학회지: 건강, 20(2), 371 - 389.  [Son, C.N. (2015). Understanding, Using, and Creating Metaphors with Relational Frame Perspectives in Acceptance–Commitment Therapy. The Korean Journal of Health Psychology, 20(2), 371 - 389.] DOI: 10.17315/kjhp.2015.20.2.001

Shahreza V, Danesh E, Moradi A, Abolmaali K, Akhlaqi Fard M. (2022). تدوین پروتکل درمانی پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی معنوی موالنا [Developing a Treatment Protocol of Acceptance and Commitment Using the Metaphors of Rumi's Spiritual Masnavi]. Middle Eastern Journal of Disability Studies, 12, 34-34. http://jdisabilstud.org/article-1-2235-en.html
A total of eight related anecdotes with corresponding metaphors were found in spiritual Masnavi that matched all six ACT categories. These anectodes are 1) the story of the host afraid of having a guest in her home for a long time because of rain, 2) the story of the bear and the idiot who trusted him, 3) the story of a wolf and a fox go hunting in the companionship of a lion, 4) the story of the horse drinking water while being distracted by the people around, 5) the story of the deaf person who decides to visit his sick neighbor, 6) the story of four people who want grapes in a different language and get in trouble, 7) the story of the jackal falls into a bend of color and starts claiming to be a peacock, and finally 8) the story of the merchant and parrot.
چک ی ده
زمینه و هدف: اختالالت یادگیری محدود به ناتوانی در یادگیری ریاضی یا خواندن نمیشود؛ بلکه هر فعالیتی را که فرد بهصورت روزانه در آن درگیر است، شامل میشود. درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد ازجمله درمانهایی است که میتواند در این زمینه مؤثر باشد. هدف پژوهش حاضر، تدوین برنامٔه پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی معنوی موالنا بود.
روشبررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی انجام پذیرفت. در این پژوهش بررسی حکایتهای مثنوی معنوی با استفاده از روش تحلیل محتوا بهمنظور استخراج محتوای پنهان حکایتها و تطابق آنها با مقولههای درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد صورت گرفت. سپس در قالب برنامٔه هشتجلسهای ۷۵ دقیقهای )هر هفته دو جلسه( پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد با استفاده از استعارههای مثنوی تنظیم شد. برای بررسی روایی پروتکل در بخش دوم پژوهش، پروتکل طراحیشده بهطور آزمایشی روی یک خانم ۳۵ ساله، دارای تحصیالت لیسانس و خانهدار و دارای فرزند مبتال به مشکالت یادگیری تحصیلی )که دارای صفات بیش فعالی نیز بود و اختالل یادگیری آن ریشه در بیش فعالی وی داشت( اجرا شد.
یافتهها: درمجموع هشت حکایت مرتبط یافت شد که تناظر هر شش مقولٔه درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد در آنها پیدا بود؛ همچنین روایی پروتکل در اجرای آزمایشی روی یک آزمودنی با استفاده از مشاهدات بالینی و سؤاالت بازپاسخ به تأیید رسید.
نتیجهگیری: براساس نتایج پژوهش، در مثنوی معنوی استعارههای متناظر با درمان مبتنیبر پذیرش و تعهد بهمنظور بومیسازی این درمان با استفاده از حکایتهای مثنوی معنوی وجود دارد و پروتکل طراحیشده با استفاده از این استعارهها دارای روایی محتوایی مناسبی است.
کلیدواژهها: اختالالت یادگیری، بومیسازی، تحلیل محتوای کیفی، پروتکل درمانی مبتنیبر پذیرش و تعهد، حکایتهای مثنوی معنوی.
 

Youtube
Demony na łodzi

Youtube
ACT,gotowość: metafora nieproszonego gościa, bezdomnego Joe
 

Youtube
Radio Lęk FM metafora ACT

Perez, W.F., Rocha, A.G.R., & Kovac, R. (2025). Como utilizar metáforas na Terapia de Aceitação e Compromisso (ACT): uma visão a partir da Teoria das Molduras Relacionais (RFT). Perspectivas Em Análise Do Comportamento, Volume Especial, 206–219. https://doi.org/10.18761/PAC.ACT.032

The Anxiety News Radio Metaphor described in "Eifert, G. & Forsyth, J. (2005). Acceptance and Commitment Therapy for anxiety disorders. Oakland: New Harbinger.", narrated in Brazilian Portuguese by a specialist in radio ads.

This Photo Album metaphor can be found in Kovac, R., Perez, W. F., Miklos, M., & Meyer, S. B.  (2025). Metáforas de desfusão na ACT: em busca dos componentes críticos para a transformação de função de estímulos aversivos em uma tarefa experimental de esquiva. Perspectivas Em Análise Do Comportamento. DOI: 10.18761/PAC.ACT.033

Metáfora “Álbum de Fotografias”: “Encontre uma posição confortável e feche os seus olhos, ou mantenha-os em um ponto fixo, o que você prefe-rir. Agora, eu gostaria de convidá-lo a observar sua respiração. Apenas observe o fluxo da inspiração e da expiração, sem tentar qualquer controle, apenas observe.Neste momento, note se identifica alguma sensação física. Observe essa sensação. Imagine-se fazendo uma fotografia dessa sensação e colocando--a em um álbum de fotografias. Imagine esse álbum sendo, aos poucos, preenchido por fotos de cada sen-sação, sentimento e pensamento que você pode perce-ber de forma consciente. Imagine-se colocando cada um em uma foto, e colando essa foto no seu álbum. Faça isso independentemente de os pensamentos e sentimentos serem positivos ou negativos, prazero-sos ou dolorosos. A qualquer momento, se notar que os seus pensamentos pararam, apenas retorne a sua atenção para esse álbum de fotografias que vai sendo, aos poucos, preenchido com sensações, sentimentos, pensamentos.Neste momento, observe o que vem à sua mente ao ouvir VEK. (pausa) Procure imaginar VEK (pausa). Imagine-se colocando VEK em uma fotografia. (pausa). Imagine-se olhando a foto de VEK em sua mão. E imagine-se colocando essa foto em um álbum. Novamente, se os seus pensamentos te levarem para outros lugares, apenas note e coloque também esse pensamento em uma foto e essa foto em seu álbum de fotos. Agora, imagine “LEF”. Imagine-se colocando uma fotografia de LEF em uma das pá-ginas do seu álbum.Novamente, observe quais pen-samentos, sentimentos ou sensações você pode notar e coloque-os, cada um, em uma fotografia no seu ál-bum.Imagine que você é esse álbum, repleto de pen-samentos, de sentimentos, de sensações, de VEK, de LEF. E para que esse álbum seja completo, todas as fotos precisam ser colocadas aí. Nenhuma foto é dis-pensável. Todas compõem o seu álbum, o álbum que é Você (pausa). Aos poucos, retorne a sua atenção para essa sala, para esse momento em que estamos e, quando estiver pronto, pode abrir os seus olhos”.

El siguiente es una animación realizada por Joe Oliver utilizando la metáfora del invitado indeseable. Se agregaron subtítulos en español. Es un buen recurso para ilustrar los costos del control emocional. Visite el siguiente vínculo en youtube: http://www.youtube.com/watch?v=z558qPdvYr4

Un libro ilustrado de acceso libre  que adapta la fábula de Esopo: "el roble y la espiga" para ejemplificar la flexibilidad psicológica. La adaptación es de Jorge Everardo Aguilar-Morales y Fabiola Margarita Santiago-García. La ilustración es de Omar Cortés. 

Se trata de una metáfora que he diseñado para abordar los procesos de Aceptación, Compromiso con la acción, Momento Presente y Desesperanza Creativa. Espero que les resulte de utilidad.

"Imaginemos que tu vida transcurre en un barco en altamar, donde usualmente sos el único tripulante a bordo. Conocer la dirección hacia la cual estás navegando resulta motivante y le da sentido a tu viaje, aunque eso no te asegura que el camino sea siempre agradable.

 Navegando van a existir diversos factores que no dependen de vos: el viento puede variar, ciertos elementos pueden averiarse temporalmente, a veces será de noche y en algunas ocasiones vas a atravesar fuertes tormentas. ¿Qué sucede en esos momentos en los que los cambios del contexto parecen tomar dominio de la situación?

Muchas veces podemos huir de la tormenta y obsequiarnos la sensación de estar a salvo, aunque esto tenga un precio muy alto a largo plazo: alejarnos del lugar hacia el cual realmente queremos ir. En algunas otras ocasiones, cuando la tormenta es muy grande como para escapar, permanecemos en contacto con aquello que no queremos percibir: podemos dejar de navegar, echar anclas, lamentarnos y preguntarnos por qué el clima es así; podemos discutir con las nubes y el viento, pretendiendo cambiarlas por un ambiente más amable.

Existe una forma un tanto contraintuitiva, a la cual no solemos estar muy acostumbrados: continuar navegando hacia la dirección deseada, aceptando la tormenta tal cual es, sin intentar pelear con ella y sabiendo que, por más aterradora que se vea, es sólo un fenómeno climático normal que se irá en unos momentos, ¡no existen tormentas eternas! En este punto hay una incómoda verdad: a nadie le agrada verse avasallado por una tormenta, no obstante ¿valdría la pena permanecer en contacto con ésta sí gracias a ello te estuvieras acercando hacia donde querés ir?.

Entonces, al encontrarse con una tormenta de la cual no podemos escapar podemos observar dos grandes alternativas: una implica estar en contacto con el malestar de atravesarla, la otra... también, pero con un pequeño detalle agregado: el sufrimiento. El sufrimiento de maldecir hacia las nubes, de pensar en lo injusto que resulta ese cambio climático, de luchar inútilmente por ponerle fin.... el sufrimiento que nos genera el dejar de navegar.

Aquellas ocasiones en las que experimentamos la disposición a continuar navegando sin intentar controlar lo inevitable, podemos contemplar detalles que quizás ignorábamos hasta entonces. Diversas tempestades nos otorgan cierta maestría en el manejo de las velas, nuestra experiencia desarrolla habilidades para atravesar los momentos críticos, podemos conocer las herramientas que tenemos a mano y adquirir dominio sobre su uso. Eso no elimina el malestar generado por el clima, por supuesto, pero nos ayuda a dirigirnos hacia lo que es realmente importante.

¿Cómo querrías actuar la próxima vez que te encuentres atravesando una tormenta?"
 

Se trata de una metáfora de Terapia de Aceptación y Compromiso (ACT) escrita por la Lic. Rocío Arcuri para abordar el pensamiento negativo repetitivo (Pérdida de contacto con el momento presente y Fusión). En ACT recurrimos a este tipo de materiales con el fin de transmitir mensajes terapéuticos y cambiar la forma en la que nos relacionamos con los eventos.
Espero que les resulte útil para la comprensión de estos procesos o como recurso clínico para utilizar con sus pacientes.

 

Pasajeros en el autobús - subtitulos en español

Esta metáfora me sirvió para trabajar con la pareja de una mujer con desregulación emocional diagnosticada con TDAH. Lo que más obstaculizaba la colaboración de la pareja en la terapia era la idea de “cómo vamos a invertir tantos recursos en algo que debería ser mucho más fácil??”. Me contás si te sirvió a vos y para qué? ([email protected]) Acá va la metáfora… 

Imaginate que tus padres son franceses y cuando eras niño te enviaron a un colegio francés y además te hablaban en francés dentro de la casa. Pero la situación de ella fue distinta. Sus papás eran de Venezuela, así que hablan en español, y aunque vivían en Francia, la mandaron a un colegio en español. Ella creció y todas sus parejas anteriores entednpian español así que no hubo grandes inconvenientes. Hasta que un día se enamora de vos, y realmente quiere poder estar cerca tuyo pero resulta que no sabe hablar francés. Así que vos le decís “cómo no vas a saber hablar francés? Todos saben hablar francés, mirá fulanito sabe hablar francés, pepito también sabe. Así no nos podemos comunicar, además no podés ni ir a comprar a un kiosko, no podes leer un cartel en la calle, no podes comprarte un libro para leer, no podes hacer nada si no sabés hablar francés.” Ella está de acuerdo con vos, al fin y al cabo no le es nada fácil vivir en Francia sin poder hablar el idioma. Entonces, no sería lógico que aparezca algo de enojo hacia sus padres por no haberle enseñado francés de niña como hicieron todos los otros padres? A los 30 años es mucho más difícil aprender un idioma de cero. Entonces ella te dice, “bueno voy a empezar clases de francés, pero mientras tanto, podemos usar un traductor para comunicarnos, no?” Vos decís: “qué locura usar un traductor cada vez que querramos hablar! Eso no es normal, ninguna pareja que conozco hace eso, todos hablan y listo, no puede ser tan difícil, ya debería estar resuelto esto hace rato” El traductor representaría por ejemplo: tener charlas difíciles sólo mientras ella va camino al trabajo porque suele estar más regulada que cuando está en la casa, o usar negociaciones en vez de reclamos cuando algo de ella no le gusta, o notar cuando la discusión está escalando y frenar para respirar juntos, entre otras cosas. Acordamos en que sí, quizás sea raro usar un traductor para hablar, pero es una herramienta momentánea hasta que avance con sus clases de francés y cada vez lo necesite menos. Qué crees que ayudaría más, que cada vez que la veas le digas “todavía no sabes francés? ya deberías saberlo es re fácil” o que cuando estén juntos en la casa le enseñes palabras o que le ayudes a hacer la tarea, o que se sienten juntos a ver una película en frances? Él entendía la metáfora, aunque rápidamente volvía las mil situaciones donde ella fallaba por no saber francés (situaciones donde se desregulaba y reaccionaba de forma agresiva). Reconocimos que estábamos redundando en algo que ya sabíamos, que era un hecho, ella efectivamente no sabía hablar francés, pero seguir quejándonos de que ella no sabe hablar francés no nos estaba ayudando a que lo aprenda. Así que la primera tarea fue intentar reconocer cuándo estaba reclamándole que no sabe francés y cuándo estaba buscando ayudarla a aprender o buscando traductores para poder comunicarse con ella. Al reconocer la cantidad de tiempo que pasaba reclamándole que no sabe francés y lo poco que ayudaba eso a que aprenda el idioma, nos propusimos juntos buscar formas de ayudarla con sus clases de francés. Y aclaramos: Sí, no es una tarea fácil, va a haber días que vas a estar con más energía para ayudarle a hacer la tarea y otros que no tanto, y está bien, pero los días que no estás con ánimos de ayudar a hacer la tarea al menos intentemos no decirle “qué mal que hablás frances.

Ojalá te sirva!    -Azul Borga

Метафора піщаної бурі
(використовується в ACT для пояснення психологічної гнучкості та негнучкості)

Піщані бурі — це потужні вітри в пустелі, які підіймають у повітря пісок і створюють задушливу, хаотичну хмару. Вони можуть з’явитися несподівано та тривати від кількох хвилин до кількох місяців. Незалежно від тривалості, буря може бути болісною й засліплювати відкриту шкіру й очі.
Щоб вижити, потрібно змінити позицію: захистити відкриті ділянки тіла, сховатися, «пересидіти» бурю.

Піщана буря може переміщати цілі дюни, змінюючи ландшафт, тому важко покладатися на нього для визначення напрямку. Натомість можна орієнтуватися на зірки — вони постійні й незмінні та можуть бути компасом.

Є реальна небезпека заблукати в обертовій стіні піску, а також отримати пошкодження від піску, якщо залишитися відкритим.

Щоб пережити бурю, треба закрити шкіру, зачекати, поки вона пройде, і водночас дозволити собі відчувати — бачити, чути, вдихати запахи, навіть відчувати смак бурі — але з безпечної позиції, не будучи повністю оголеним перед нею.
Великі піщані бурі — природне явище життя в пустелі, їх неможливо уникнути.

Складні життєві ситуації, хвилювання, страхи, проблеми — схожі на піщані бурі. Це природна частина людського життя. Іноді ми відчуваємо, що опинилися в самому центрі бурі: заблукали (дюни рухаються, ландшафт змінюється), не знаємо, куди йти.

Є два способи реагування, коли вас застала піщана буря:
Психологічна гнучкість (спостерігати, приймати, орієнтуватися на свої «зірки» — цінності, діяти поступово).
Психологічна негнучкість (боротися зі штормом напряму, губитися в ньому, втрачати орієнтири).

(Published on ACBS Ukraine Affiliate Telegram Channel on October 1, 2025)

Тенісний м’яч: увага має бути на м’ячі, коли її відволікають думки — помічай і повертай.Такі метафори корисно розвивати, додаючи думки як джерела відволікання.

Твій розум починає гудіти: “Чи влучу я по м’ячу? А якщо промахнуся? Чому мама мене знімає? Я виглядаю безглуздо? Чи правильно тримаю ракетку? Де мають бути ноги? Хто той з радіо?
І що більше уваги ти приділяєш цим думкам, то менше її залишається на м’яч!»
Цю метафору можна легко адаптувати під будь-яку діяльність, яку любить клієнт — малювання, гру у футбол, танці, ігри, читання...

Почніть із запитання:
Щоб добре виконувати цю діяльність, де має бути твоя увага?
Після цього поступово введіть джерела відволікання —
зовнішні: люди, що спостерігають, гучні звуки, коментарі з боку;
внутрішні: думки, коментарі розуму, відчуття у тілі.
Ця вправа допомагає клієнтові побачити, що думки можуть бути такими ж відволіканнями, як і зовнішні події, і що завжди є можливість помітити, куди поділась увага, і повернути її туди, де вона потрібна. (В таких метафорах одразу багато аспектів може бути залучено)